ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းဆိုတာကေတာ့ တရားဥပေဒနဲ႔မညီတဲ့ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ရရွိထားေသာ ေငြေၾကးဇစ္ျမစ္အမွန္ကို ဖံုးကြယ္ၿပီး တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ ေငြေၾကး(သို႔မဟုတ္) ပစၥည္းေတြကို အသြင္ေျပာင္းလဲထားတဲ့ အေျခအေနအားလံုးကို ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းလို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။
ေငြေၾကးခဝါခ်မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို ႏိုင္ငံတကာမွာလဲ အဓိကထား လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။ ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္က အရမ္းကိုေလးနက္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေငြမည္းကိုေငြျဖဴ အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလိုက္တဲ့အခါမွာ ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးက႑ေတြ အကုန္လံုးမွာ ကေမာက္ကမေတြ ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းကို ႏိုင္ကံတကာက လက္မခံႏိုင္ဘဲ တိုက္ဖ်က္သင့္တဲ့အရာလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ေငြေၾကးခဝါခ်မႈတိုက္ဖ်က္ျခင္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေငြေၾကးခဝါခ်မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ၂၀၀၂ခုႏွစ္မွာ ဥပေဒထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေငြေၾကးခဝါခ်မႈတိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ဥပေဒထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကတည္းက စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ [Financial Action Task Force (FATF) ရဲ႕ လက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ Asia Pacific Group ကို ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕၌ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ APG အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ မတ္လ ၉ရက္ေန႔တြင္ အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။] APG အဖြဲ႕ဝင္မျဖစ္ခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို Non- Cooperative Countries and Territories (NCCT) ပူးေပါင္းပါဝင္ျခင္းမရွိေသာ ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားခဲ့ၿပီး ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ အေရာက္မွာေတာ့ NCCT ႏိုင္ငံအျဖစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းနဲ႔ဘဏ္လုပ္ငန္း ေငြေၾကးခဝါခ်မႈကို ျပဳလုက္တဲ့လူေတြက ဘဏ္ေတြကိုအဓိကထားၿပီး လႈပ္ရွားၾကတယ္။ ဘဏ္တစ္ခုမွာေငြစာရင္းဖြင့္လိုက္ၿပီးတဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီးေတာ့ ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းကို ျပဳလုပ္ႏိုင္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တရားမဝင္ရရွိတဲ့ေငြေၾကး (ေငြမည္း) ေတြကို တရားဝင္ေငြေၾကး (ေငြျဖဴ ) အျဖစ္အသြင္ေျပာင္းတဲ့ေနရာမွာ ဘဏ္ေတြကိုအဓိကထားလုပ္ေဆာင္ျခင္းဟာ အလြယ္ကူဆံုးနည္းလမ္းပဲျဖစ္တယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းဟာ ေငြေရးေၾကးေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြမွာအေရးႀကီးတဲ့ လုက္ငန္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဘဏ္မွာ customer တစ္ေယာက္က ေငြစာရင္းစဖြင့္ၿပီ ဆိုကတည္းက ဘဏ္ဝန္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ Customer ေတြရဲ႕အေၾကာင္းကို သိသင့္တယ္လို႔ထင္တယ္။ Customer ေတြရဲ႕ အခ်က္အလက္ Information ေတြကို အျမဲတမ္း Update ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ထားႏိုင္ရမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက Customer Due Diligence ( CDD) ကို ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ အျမဲတမ္း အကဲျဖတ္ေလ့ ာႏိုင္ရမယ္။ သတ္မွတ္ေငြေၾကးထက္ပိုၿပီး လာေရာကြအပ္ႏွံရင္ သတင္းပို႔ရမယ့္ကိစၥ၊ ေနာက္သံသယျဖစ္ဖြယ္ စာရင္းေတြကို အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ သတင္းပို႔ေပးရမယ္။ ေငြေၾကးဆိုင္ရာစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ေတြက လာေရာက္စစ္ေဆးတဲ့အခါ ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ ပူးေပါင္းပါဝင္လုပ္ေဆာင္ရမယ္။ ပူးေပါင္းပါဝင္လုပ္ေဆာင္ရမယ္ဆိုတဲ့ကိစၥေတြကေတာ့ သူတို႔ေတာင္းဆိုတဲ့အခ်က္အလက္ေတြကို ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ ထုတ္ျပႏိုင္ရမယ္။ သတင္းပို႔တယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ FIU ဆိုတဲ့ေငြေၾကးဆိုင္ရာ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕ကို တိုက္ရိုက္သတင္းေပးပို႔ရမွာျဖစ္တယ္။ ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းဟာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း လုပ္ေဆာင္လို႔ရတဲ့ ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတိုင္းမွာ တာဝန္ရွိသလို ေငြေရးေၾကးေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဘဏ္ေတြအားလံုး ညီညီညြတ္ညြတ္ပါဝင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဘဏ္ေတြက လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိဘူးဆိုရင္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ေငြေၾကးခဝါခ်မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြက ေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ပါဘူး ။ ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ ညြန္ၾကားခ်က္ေတြ၊ ဗဟိုဘဏ္ရဲ႕ညြန္ၾကားခ်က္ေတြကို တိတိက်က်လိုက္နာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက မိမိဘဏ္မွ ဘဏ္ဝန္ထမ္းေတြကို ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို၊ ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အက်ိဳ ဳးဆက္ေတြကို သိရွိနားလည္ေအာင္ ေငြေၾကးခဝါခ်မႈနဲ႔ ပက္သက္တဲ့သင္တန္းေတြ စဥ္ဆက္မျပတ္ေပးဖို႔လိုတယ္။ ဘဏ္ေတြက ေငြေၾကးခဝါခ်ျခင္းဌာန Senior Officer (အႀကီးတန္းအရာရွိ)ေတြအေနနဲ႔ ဗဟိုဘဏ္က မၾကာခဏ ပို႔ခ်ေပးေနတဲ့ Seminar ေတြ၊ Workshop ေတြက ပို႔ခ်ခ်က္ေတြကို နားလည္ေအာင္ Training လုပ္ရမယ္။ ကိုယ္နားလည္မွ ကိုယ့္ဘဏ္ကဝန္ထမ္းေတြကို ျပန္ၿပီးရွင္းျပႏိုင္မယ္။ Training ေတြလည္းျပန္ေပးႏိုင္မယ္။ ေငြေၾကးခဝါခ်မႈတိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ဘဏ္လုပ္ငန္းနဲ႔ ဘဏ္ဝန္ထမ္းေတြက အဓိကေနရာကေန ပါဝင္ေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘဏ္ဝန္ထမ္းေတြအေနနဲ႔လည္း ဘဏ္လုပ္ငန္းတစ္ခုတည္းကိုပဲ ေအးေအးေဆးေဆးမလုပ္ေစခ်င္ဘူး။ ဂရုတစိုက္နဲ႔ Customer ေတြအေပၚမွာသတိထား ေစာင့္ၾကည့္ရမယ္။ ဥပေဒအတိုင္း တိတိက်က် အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေငြေၾကးခဝါခ်မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္က ေအာင္ျမင္လာပါလိမ့္မယ္။ ZTK
