ကုန္ေရာင္းသူႏွင့္ကုန္၀ယ္သူတို ့ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးအေရာင္းအ၀ယ္မလုပ္မီတစ္ဦး၏အေျခအေနကို တစ္ဦးကအျပန္အလွန္သိရွိထားရန္အထူးလိုအပ္ပါသည္။
အဆက္အသြယ္ရွာရာတြင္ မိမိ၏ကုန္သြယ္ဖက္ႏွင့္ ရွာေဖြေတြ ့ရွိလွ်င္ မျဖစ္မေနခ်ဳပ္ဆိုရမည့္စာခ်ဳပ္မွာ အေရာင္းပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္(Sale Contract)ပင္ျဖစ္သည္။ အေရာင္းပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္မခ်ဳပ္ဆိုမီ ကုန္ေရာင္းသူဘက္ႏွင့္ ကုန္၀ယ္သူဘက္က ထည့္သြင္းစဥ္စားရမည့္ အခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
ကုန္ေရာင္းသူဘက္မွ
(က) ကုန္ပစၥည္း၀ယ္ယူသူသည္ အေရာင္းပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုသည့္အတိုင္း ကုန္တန္ဘိုးကိုေပးေခ်ႏိုင္မည့္ ေငြေရးေၾကးေရးခိုင္မာေတာင့္တင္းသူ ဟုတ္၊မဟုတ္။
(ခ) ကုန္သည္ေလာကတြင္ ဂုဏ္သတင္းေကာင္းမေကာင္း။
(ဂ) ကုန္ဘိုးေငြကိုအခ်ိန္မီေပးႏိုင္မႈ ရွိ၊မရွိ။ စသည္တို ့ကို ၾကိဳတင္သိရွိရန္အတြက္ ကုန္သြယ္ေရးစံုစမ္းမႈ (Trade enquiry) ကို ကုန္သည္ၾကီးမ်ားအသင္း၊ သံရံုးရွိကုန္သြယ္ေရးေကာင္စစ္၀န္၊ ဘဏ္မ်ားမွတစ္ဆင့္ စံုစမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျပီးမွ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုရပါမည္။
ကုန္၀ယ္သူဘက္မွလည္း
(က) ကုန္ပစၥည္းေရာင္း၀ယ္သူသည္ ေငြေၾကးခိုင္မာေတာင့္တင္းသျဖင့္ မိမိမွာယူေသာ ကုန္ပစၥည္းကို အခ်ိန္မီေပးႏိုင္သည့္ အေျခအေနရွိမည့္သူျဖစ္ရမည္။
(ခ) ကုန္ပစၥည္းကိုအရည္အေသြးမွန္၊ စံခ်ိန္စံညႊန္းမွန္၊ အေရအတြက္အျပည့္အ၀ အခ်ိန္မီေပးနိုင္မႈရွိ၊မရွိ။
(ဂ) ကုန္သည္ေလာကတြင္ ဂုဏ္သတင္းေကာင္းသူဟုတ္၊မဟုတ္ စသည္တို ့ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျပီး ခ်ဳပ္ဆိုပါမည္။ မည္သည့္ေငြေပးေခ်မႈစနစ္ကို အသံုးျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ ကုန္သည္ေလာကအတြင္း လိမ္လည္မႈ၊ မသမာမႈ၊ မမွန္မကန္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚဆဲ ျဖစ္ေပၚလတၲံ အေျခအေနရွိေန၍ သတိျပဳသင့္သည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါျဖစ္ရပ္မွန္မ်ားကို အေျခံခံ၍ ဆန္းစစ္ျပီး အႏွစ္ခ်ဳပ္လိုက္ပါက ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားထြက္ေပၚလာပါမည္။
(က) ဘဏ္မ်ားသည္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းႏွင့္သာ ဆက္ဆံျပီး ကုန္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္မသက္ဆိုင္ျခင္း။
(ခ) ဘဏ္မ်ားသည္အေရာင္းအ၀ယ္ပဋိညာဥ္နွင့္ ပက္သက္မႈမရွိသလို ဘဏ္အေပၚတြင္ စည္းေႏွာင္အား (binding) လည္းမရွိျခင္း၊ ေငြလႊဲစာတမ္း (L/C) သည္ပဋိညာဥ္နွင့္ သီးျခားကင္းလြတ္ျခင္း၊
(၃) ဘဏ္မ်ားအေနႏွွင့္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ား၏ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ ေဖာ္ျပခ်က္အရသာစစ္ေဆးမည္။ ယင္းသို့စစ္ေဆးလွ်င္ အေၾကာင္းက်ိဳးဆီေလ်ာ္ေသာ သတိ (reasonable care) ျဖင့္စစ္ေဆးမည္။
(၄) ေငြလႊဲစာတမ္း ဖြင့္လွစ္သည့္ကိစၥတြင္ ခ်ိဳ့ယြင္းခ်က္မ်ား၊ မေက်နပ္ခ်က္မ်ား တိုင္တန္း၍ အေရးယူေစလိုလွ်င္ ဘဏ္တစ္ခုစီတြင္ (၅)ရက္သာအခ်ိန္ရျခင္း။
(၅) ဘဏ္မ်ားသည္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ား၏ မွန္ကန္မႈ၊ တိက်မႈ၊ လိမ္လည္မႈ၊ ကုန္ပစၥည္းတို့၏ အမ်ိဳးအစားအေရအတြက္၊ အေျခအေန၊ တည္ရွိမႈ၊ ထုပ္ပိုးမႈ၊ သယ္ယူပို့ေဆာင္ျခင္း၊ အာမခံလက္ခံသူတို့ႏွင့္ ပက္သက္ျပီးတာ၀န္မယူျခင္း။
(၆) ဘဏ္မ်ားသည္ သတင္းအခ်က္အလက္စာခ်ဳပ္စာတမ္း ေပးပို့ရာတြင္ မွားယြင္းျခင္း၊ ေပ်ာက္ဆံုးျခင္း၊ ေနာက္က်ျခင္း၊ ပံုသ႑ာန္ျပဲေနျခင္းတို့ႏွင့္ မသက္ဆိုင္သလို နည္းပညာေ၀ါဟာရ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ ေကာက္ယူမႈမျပဳလုပ္ျခင္း။
(၇) ဘဏ္အေနႏွင့္ ပို့ကုန္လုပ္ငန္းရွင္ တင္ျပလာေသာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းသည္ အတုျဖစ္ေၾကာင္းသိလွ်င္ ျငင္းဆန္ခြင့္ရွိသလို ေငြလည္းထုတ္မေပးဘဲ ေနႏိုင္သည္။ စစ္မစ္ကိုဂရုစိုက္၍ လိုအပ္ေသာစံုစမ္းမႈျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္သည္။
(၈) အေရာင္းအ၀ယ္စာခ်ဳပ္တြင္ပါ၀င္သည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကို တိက်စြာေဖာ္ျပလိုက္နာေစျခင္း။
(၉) ကုန္ပစၥည္းေစ်းႏွဳန္းသည္ ကမၼာ့ေပါက္ေစ်းထက္လြန္စြာေလ်ာ့နည္းျခင္းရွိ၊မရွိ သိရွိိရန္လိုအပ္ျခင္း
(၁၀) ဟိတ္ဟန္ေကာင္းျပီး အေျပာေကာင္း၊အယံုသြင္း သည့္ပုဂၢိဳလ္တို့ကို ဂရုတစိုက္၍ဆက္ဆံျခင္း။
(၁၁) PARIS အေျခစိုက္ International Chamber of Commerce (ICC) မွထုတ္ျပန္ေသာ UCPDC 600 ႏွင့္ Uniform Rules For Collection Publication No.522 (၁၉၉၆) ကိုသိရွိနားလည္ျခင္း၊
(၁၂) အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးတြင္ အသံုးျပဳသည့္ ေ၀ါဟာရ International Commercial Terms (INCOTERMS) အသံုးအႏႈန္းတို ့၏ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို အျပည့္အ၀နားလည္ျပီး လိုအပ္ျခင္းစသည္ အခ်က္မ်ားကို ကုန္သည္ေလာကသားမ်ား ဘဏ္ေလာကသားမ်ား သိရွိနားလည္၍ သတိႏွင့္ယွဥ္၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ေငြေၾကးဆံုးရွဳံးမႈမွ ကာကြယ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေစတနာေရွ့ထား၍တင္ျပလိုက္ရပါေၾကာင္း။ ZTK
ေမာင္လွေသာင္း(ဘဏ္)
