ပေရာဂ်က္ စီမံကိန္းကို စစ္ေဆးမႈလုပ္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွာ….
(က) အမ်ိဳ ဳသားေရးဆိုင္ရာ ခ်မွတ္ထားေသာ မူဝါဒႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ
အမ်ိဳးသားေရးဆိုင္ရာ ခ်မွတ္ထားေသာ မူဝါဒမ်ားႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္ကမ္းမ်ား ကိုက္ညီမႈ ႐ွိမ႐ွိကို ပေရာဂ်က္စတင္ ေရးဆြဲစဥ္ကပင္ က်န္ေသး၍မျဖစ္ေပ။ ႏိုင္ငံျခားအရန္ေငြ နည္းပါးေသာ ႏိုင္ငံအတြက္သြင္းအားစုမ်ားသည္ သြင္းကုန္ျဖစ္ပါက အခက္အခဲႏွင့္ ေတြ႔ရေပမည္။ ႐ွိရင္းစြဲေအာင္ျမင္ေနသည့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေနရာတြင္ ထပ္မံရင္းႏွီးလွ်င္ အစိုးရ၏ အားေပးမႈကို ရ႐ွိႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။
(ခ) ပေရာဂ်က္ေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ
ပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိခိုက္ေစမည့္ ပေရာဂ်က္မ်ားကို အစိုးရမ်ားမွ မႏွစ္ၿမိဳ႕သလို ျပည္သူလူထုကလဲ ကန္႔ကြက္ႏိုင္သည္။ ဥပမာ ေရေနသက္႐ွိသတၱဝါမ်ားကို ထိခိုက္သျဖင့္ ငါး၊ ပုစြန္မ်ားအေပၚ မွီတင္းစားေသာက္ေနရသည့္ ျပည္သူမ်ားအေပၚ ထိခိုက္ႏိုင္သည္။ ဓာတ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ လယ္ယာေျမမ်ားပ်က္စီးသျဖင့္ လယ္သမားမ်ား၏ သီးႏွံထုတ္လုပ္မႈ ထိခိုက္ၿပီး စားဝတ္ေနေရး အက်ပ္အတည္းႏွင့္ ရင္ဆိုင္ျခင္း၊ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး ဓာတ္အားေပးစက္ရံုေၾကာင့္ ေလထုညစ္ညမ္းျခင္း၊ စက္ရံု၏စြန္႔ပစ္ပစၥည္းေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ျခင္းမ်ိဳး႐ွိေသာ ပေရာဂ်က္မ်ားကို ျငင္းရပါမည္။
(ဂ) ေစ်းကြက္အရြယ္အစားကိုေလ့လာျခင္း
ေစ်းကြက္တြင္ တင္ေရာင္းႏိုင္မည့္ ထုတ္ကုန္အတြက္ ဝယ္လိုအားမည္မွ်႐ွိသည္ကို ပေရာဂ်က္ စီစဥ္ေရးဆြဲသူတို႔က အေသးစိတ္ေလ့လာရန္ မလိုေသာ္လည္း ထုတ္ကုန္တစ္ခု၏ ဝယ္လိုအားကို ခန္႔မွန္းႏိုင္ရပါမည္။
သြင္းကုန္အစားထိုး ထုတ္ကုန္အတြက္ သြင္းကုန္ပမာဏႏွင့္ တန္ဖိုးစာရင္းအင္းမ်ားကို ေလ့လာရပါမည္။ ထုတ္ကုန္အမယ္သစ္အတြက္ လူဦးေရတိုးလားျခင္း၊ စားသံုးသည့္ စံနမူနာ ကုန္ပစၥည္းေပးသြင္းႏိုင္မႈ စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ ႐ွိရင္းစြဲကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား၏ ကုန္ပစၥည္း လိုအပ္ခ်က္ကို တိုင္းတာတြက္ခ်က္ရာတြင္ အိမ္ရာေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းတြင္ အသံုးျပဳရန္ ေဆာက္လုပ္ေရးပစၥည္းမ်ား မည္မွ်လိုအပ္မည္ စသည္တို႔ျဖစ္သည္။
(ဃ) ေစ်းကြက္၏ ဝယ္လိုသည့္အင္အား
ထုတ္လုပ္သည့္ပစၥည္းကို ေစ်းကြက္အတြင္း ဝယ္လိုသည့္ဆႏၵထက္ အမွန္တကယ္ ဝယ္ယူသည့္ ေစ်းကြက္ျဖစ္ရန္လိုသည္။
အဆိုျပဳတင္ျပသည့္ ပေရာဂ်က္႐ွိ စက္၏ကုန္ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအားကို ခ်င့္ခ်ိန္ရန္လိုအပ္သည္ထက္ စြမ္းအားပိုေနလွ်င္ ေလ်ာ့ခ်ရန္ ညႇဳိႏိႈင္းရန္ စြမ္းအားကို ကန္႔သတ္ရမည့္အျပင္ ကုန္ပစၥည္းေရာင္းခ်ရန္ ရမည့္ဝင္ေငြ ေမွ်ာ္မွန္းတြက္ခ်က္ထားရမည္။
အဆိုျပဳသည့္ ပေရာဂ်က္မွ ထုတ္လုပ္မည္ရည္ရြယ္သည့္ ထုတ္ကုန္ပစၥည္းသည္ ေစ်းကြက္၏ဝယ္ယူႏိုင္စြမ္းအားထက္ ထူးျခားစြာ မ်ားေနပါက ေစ်းႏႈန္းနိမ့္ေသာ ကုန္ပစၥည္းကို စဥ္းစားရေပမည္။
(င) ထုတ္ကုန္၏ ယွဥ္ၿပိဳင္အားသာမႈ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္
ကနဦးအဆင့္မွာပင္ ေစ်းကြက္ကဘာကိုလိုအပ္သည္ကို ႐ွင္းလင္းစြာ သိ႐ွိထားရမည္။ ထုတ္ကုန္ပစၥည္းတစ္ခု၏ ျပင္ပထူးျခားမႈ တစ္ခုတည္းအေပၚ အေျခခံ၍သတ္မွတ္ရန္ မလံုေလာက္ေပ။ ဥပမာ လူစီးဖိနပ္မ်ားကုိ ေစ်းကြက္တင္ရန္ ထုလပ္မည္ဆိုပါက မည္သည့္အမ်ိဳးအစားကို ထုတ္လုပ္မည္နည္း။ ႐ွဴးဖိနပ္လား၊ ညႇပ္ဖိနပ္လား။ အကယ္၍ ႐ွဴးဖိနပ္ထုတ္မည္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ရင္ဆိုင္ရမည့္ျပႆ နာမွာ ကင္းဗတ္ဖိနိပ္၊ ပလတ္စတစ္ဖိနပ္လား (သို႔မဟုတ္) သားေရဖိနပ္ဆိုသည္ကို ကြဲျပားရမည္။
ယွဥ္ၿပိဳင္အားသာခ်က္အေနႏွင့္ မ႐ွိမျဖစ္လိုအပ္သလား၊ သက္ေတာင့္သက္သာ႐ွိသလား၊ ပံုစံကတစ္မူထူးျခားမႈ႐ွိသလား။ ဝယ္စီးသျဖင့္ သံုးစြဲရာတြင္ ၾကာ႐ွည္ခံျခင္း၊ အေကာင္းစား အမ်ိဳးစားျဖစ္ျခင္း (သို႔) ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳသာစြာ ေရာင္းႏိုင္ျခင္း စသည္တို႔အျပင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူအေနႏွင့္ မိမိ၏ေရာက္မည့္ တိက်ေသာ ေစ်းကြက္ အစိတ္အပိုင္းကို သိ႐ွိထားရန္လိုေပသည္။
(စ) ကုန္ၾကမ္းပစၥည္း ရ႐ွိႏိုင္မႈ
စီးပြားေရးအရ အေျခခံ စဥ္းစားရမည့္အခ်က္မ်ားကို စဥ္းစားၿပီး အဆိုျပဳပေရာဂ်က္၏ ပညာဆိုင္ရာ အတိုင္းအတာကို စဥ္းစားရေပမည္။ ပေရာဂ်က္အတြက္သြင္းအားစု ျဖစ္သည့္ ကုန္ၾကမ္းရ႐ွိမႈသည္ အေရးပါသည္။ ဥပမာ ေသာက္ေရ႐ွားပါးၿပီး အကန္႔အသတ္႐ွိေနသည့္ အရပ္တြင္ အခ်ိဳေရစက္ရံုတည္ေဆာက္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္သလို၊ သစ္တံုးမ်ားေပးသြင္းရန္ ႐ွားပါးသည့္အရပ္တြင္ သစ္အေခ်ာထည္စက္တည္ေဆာက္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။
(ဆ) ကုန္ထုတ္ရာတြင္ လိုအပ္သည့္အျခားအခ်က္မ်ား
ပေရာဂ်က္စီစဥ္သူသည္ ကုန္ထုတ္ရာတြင္ လိုအပ္ေသာ အျခားအခ်က္မ်ားျဖစ္သည့္ စက္ရံုတည္ေနရာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားရ႐ွိမႈတို႔သည္ အေျခခံအေဆာက္အအံုျဖစ္သည္။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ ေရ႐ွိမႈ စသည္တို႔ကို ထပ္မံစဥ္းစားရမည္။ ဥပမာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားမ်ားစြာအသံုးျပဳသည့္ (Power – intensive) ျဖစ္သည့္ အရည္က်ိဳ ပံုသြင္းစက္ရံုအတြက္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားခ လြန္စြာကုန္က်မည္။ ဘိလပ္ေျမထုတ္လုပ္သည့္ စက္ရံုမွ ဘိလပ္ေျမအိပ္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ခႀကီးမားလွ်င္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ခက ရ႐ွိ္မည့္ဝင္ေငြကို ဝါးမ်ိဳးသြားသျဖင့္ ဆံုး႐ွံုးမႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ႏိုင္သည္။
(ဇ) နည္းပညာႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္မႈရ႐ွိႏိုင္မႈ
နည္းပညာအသစ္တစ္ခုကို ပေရာဂ်က္အတြက္ ျပည္တြင္းသို႔တင္သြင္းရလွ်င္ ထိုနည္းပညာကို သင့္တင့္ေသာအခ်ိန္အတြင္း ကြၽမ္းက်င္စြာ တတ္ေျမာက္ႏိုင္ရန္ျဖစ္မျဖစ္ႏွင့္ စက္ပစၥည္းကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းႏိုင္စြမ္္းကိုလဲ ေသခ်ာစြာစိစစ္ရပါမည္။
ဥပမာ ႏိုင္ငံျခားမွ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ား ျပန္သြားေသာအခါ ယင္းစက္ပစၥည္းမ်ားကို ကြၽမ္းက်င္စြာ မကိုင္တြယ္ မထိန္းသိမ္းႏိုင္သျဖင့္ စက္ရံုမ်ား အခက္အခဲႏွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ သင့္ေတာ္အပ္စပ္ေသာ နည္းပညာ သည္သာလွ်င္ တိုင္းျပည္၏ ပစၥည္းရ႐ွိမႈ လူအင္အားႏွင့္ ဘ႑ာေရး (ေငြေရးေၾကးေရး) အရင္အျမစ္မ်ားႏွင့္ အံဝင္ဂြင္က်ျဖစ္ႏိုင္ေပမည္။ ႏိုင္ငံျခားမွ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ား အျမဲလိုအပ္ေနမည့္ ႐ႈပ္ေထြးေသာနည္းပညာမ်ားကို ေ႐ွာင္႐ွားသင့္ေပသည္။
(ဈ) ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲျခင္း
ပေရာဂ်က္တစ္ခုအတြက္ ဘ႑ာေရးအရင္းအျမစ္မ်ား ကို အလြယ္တကူရ႐ွိႏိုင္မႈႏွင့္ စီမံခန္ ့ခြဲႏိုင္မႈ ကို အကဲျဖတ္ရပါမည္။ အကန္႔အသတ္႐ွိေနေသာ ဘ႑ာေရးအရင္းအျမစ္မ်ားကို လက္႐ွိ အစီအစဥ္ျပဳလုပ္ေနသည့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထူးျခားေသာ စီမံကိန္းမ်ားကို ထိခိုက္ႏိုင္သည့္ အခ်က္ကို စဥ္းစားရမည္။
စီးပြားေရးကို အေထာက္အကူျပဳမည့္ စီမံကိန္း၊ ထူးျခားေသာစီမံကိန္းမ်ားကို မထိခိုက္ႏိုင္ရန္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္ အစီအစဥ္တစ္ခုျခင္းကို ႏိႈင္းယွဥ္ခ်င့္ခ်ိန္၍ အေျမႇာ္အျမင္႐ွိစြာ ဆံုးျဖတ္ရမည္။
ထူးျခားေသာ အျခအေနတစ္ရပ္တြင္ အလားအလာ႐ွိေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းမ်ားကို ပံုေဖာ္ရာတြင္ အျခားအခ်က္မ်ားလည္း ႐ွိမည္ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္သည္။
(ည) ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေလ့လာျခင္း (သို႔) ျဖစ္ႏိုင္ေျခေလ့လာျခင္း
အထက္ေဖာ္ျပပါ ပေရာဂ်က္စိတ္ကူးကို စစ္ေဆးမႈလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေအာင္ျမင္ျဖတ္ေက်ာ္လာသည့္အတြက္ နည္းပညာဆိုင္ရာ၊ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႔ႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုဆိုင္ရာ အေသးစိတ္ခြဲျခားစိတ္ျဖာမႈတို႔ကို ေဆာင္ရြတ္ရမည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ပေရာဂ်က္၏ ျဖစ္ႏိုင္ေျခကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္းႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ အစီအစဥ္ကို ခ်မွတ္ရန္ျဖစ္သည္။
ပေရာဂ်က္ အစီအစဥ္ေရးဆြဲသူမ်ားသည္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေလ့လာျခင္း ကိစၥတြင္သာ နစ္ျမဳပ္မေနဘဲ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို မ်က္ေျခမျပတ္ သတိ႐ွိစြာျဖင့္ ေ႐ွ႕ဆက္သြားမည္၊ မသြားမည္ကို ပေရာဂ်က္ဖြံၿဖိဳးမႈ ေဆာက္ရြတ္သည့္လုပ္ငန္းစဥ္၏ မည္သည့္အဆင့္တြင္မဆို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏိုင္ရမည္။ #ZTK
