MBF း ပထမဦးဆံုးအေနနဲ႔ အန္ကယ့္ဘ႑ာေရး ၊ေငြေရးေၾကးေရး၊ ေလာကထဲကို ဘယ္လိုစတင္ ေရာက္ရွိ
ခဲ့ဲတယ္ဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။
—————–
Dr.SM း အဲဒီသမိုင္းက အရွည္ႀကီးပဲ၊ ၁၉၈၈-၈၉ ေလာက္က ဦးေန၀င္း အာဏာရွိစဥ္တုန္း ေနာက္ဆံုး လႊတ္ေတာ္မွာ ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရးစနစ္ကို ကူးေျပာင္းမယ္လို႔ ေၾကညာတယ္။ အဲဒီမွာ အန္ကယ္ ေတြးမိတာ က ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္ဆိုရင္ ဘဏ္လိုတယ္ေပါ့၊ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ဘဏ္ေထာင္ဖို႔ စစည္း႐ံုး ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၀-၉၁ ခုႏွစ္ေလာက္ သြားက်မွာေပါ့။ ပထမဆံုးက စီးပြားေရးတကၠသိုလ္မွာ ဆရာလုပ္တယ္ အဲဒီကေန ႏုိင္ငံျခား ပညာေတာ္သင္ရတယ္။ ၁၉၆၄ မွာ New York University ကေန Ph. D ရတယ္။ အဲဒီက ျပန္လာေတာ့ ေက်ာင္းမွာ ဆရာျပန္လုပ္တယ္။ စီးပြားေရးတကၠသလို ္မွာ စာျပန္သင္တာေပါ့။ ေနာက္ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနေခၚေတာ့ အဲဒီမွာသြားလုပ္တယ္။ အဲဒီမွာ ေတာေ္ တာ္ၾကာတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း First Private Bank ကို တည္ေထာင္ျဖစ္တယ္ေပါ့။
MBF း ေနာက္တစ္ခအု ေနနဲက႔ First Private Bank ရဲ႕သမုိင္းေၾကာင္း၊ တည္ေထာင္ျဖစ္ခဲ့ပံနု ဲ႔ စတင္ တညေ္ ထာငစ္ ဥ္က အခက္အခဲေတြကို ရွင္းျပေပးေစလိုပါတယ္။
————–
Dr.SM း ခုနကေျပာခဲ့သလို ေနာက္ဆံုးလႊတ္ေတာ္မွာ ဆိုရွယ္လစ္စီးပြားေရးစနစ္ကို စြန့္လႊတ္မယ္၊ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္ကို ကူးေျပာင္းမယ္လို႔ ေၾကညာတယ္ေပါ့။ အဲဒီမွာ အန္ကယ္က ၿမိဳ႕ႀကီးေတြကိုသြားၿပီး စည္း႐ံုး ေရးဆင္းတယ္။ ရန္ကုန-္ မႏၱေလး-ျပည္-ေမာ္လၿမိဳင္ အစရွိသျဖင့္ေပါ့။ ဘဏ္ေထာင္မယ္ေပါ့၊ Share ပါၾကာမ လားေပါ့။ အဲဒီလိုနဲ႔ အရင္းအႏွီးစုခဲ့ၿပီး ဒီဘဏ္ကို ဖြင့္ခဲ့တာပါ။ စစခ်င္းႀကံဳရတာက ေနရာရဖို႔ အခက္အခဲကို ႀကံဳရတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ သိမ္ႀကီးေစ်းအေပၚထပ္မွာရတယ္။ ဘယ္လိုရလဲဆိုေတာ့ အရင္စက္မႈ၀န္ႀကီး ေဟာင္းကို သြားေျပာေတာ့ သူကတဆင့္ ၿမိဳ႕ေတာ၀္ န္ကို ေျပာေပးတယ္ အဲဒီကေန အဲေနရာေလးကို ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ၀န္ထမ္းအခက္အခဲ။ ၀န္ထမ္းေခၚရတာ ခက္တာေပါ့။ ေနာက္ဘယ္လို အဆင္ေျပသြားလဲဆို ေတာ့ ပထမဆံုး MFTB ကထြက္တဲ့ ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ကို General Manager အျဖစ္ရတယ္။ ေနာက္ က်န၀္ န္ထမ္းေတြကေတာ့ ေခၚသင္တန္းေပးရတာေပါ့။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ကုမၸဏီေထာင္ဖို႔ အခက္အခဲ၊ ဆိုရွယ္လစ္စီးပြားေရးေအာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ႏွစ္ေပါင္း(၂၀)ေက်ာ္ေလာက္ ေနခဲ့ၿပီးေတာ့ ကုမၸဏီေထာင္မယ္၊ ဘဏ္ဖြင့္မယ္ဆိုေတာ့ Company License ရဖို႔ေတာ္ေတာ္ အခကအ္ ခဲေတြ႕ရတယ္။ ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္႐ံုးကလဲ ဘဏ္လုပ္မယ္ဆိုေတာ့ ဗဟိုဘဏ္ကို အရင္ License ေလွ်ာက္ပါ ဘာညာေပါ့ အဲလိုေတြေျပာတယ္။ ကိုယ္ေတြကမဟုတ္ဘူး ကုမၸဏီကို အရင္မွတ္ပံုတင္ရမယ္လို႔ ေျပာရတာေပါ့။ တိုတိုေျပာရရင္ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္ရသြားေရာ ဆိုပါစို႔။အဲဒီက မွတ္ပတံု င္ႏွင့္ ဗဟိုဘဏ္ကို တဆင့္ျပန္ေလွ်ာက္၊ ဒီအဆင့္မွာလည္း ေတာ္ေတာ္ၾကာတယ္။ ေနာက္ ၁၉၉၂ ၊ေအာက္တိုဘာမွာ ဘဏ္စဖြင့္ျဖစ္တယ္။ ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္ရတာ ၉-၉-၁၉၉၁ မွာရတယ္။ မွတ္ပံု တင္တစ္ခုထဲမၿပီးဘူး။ လုပ္ငန္းစတင္ခြင့္လက္မွတ္ဆိုတာ ေလွ်ာက္ရတယ္။ သူက ေတာ္ေတာ္ၾကာတယ္။၅-၅-၁၉၉၂ မွရတယ္။ ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္႐ံုးမွာတင္ ႏွစ္ခုေလွ်ာက္ရတယ္။ ေနာက္မွဗဟိုဘဏ္ကို ျပန္ေလွ်ာက္ ခြင့္ျပဳမိန္႔က်ေတာ့ ဘဏ္ဖြင့္ေပါ့။ ဘဏ္ေတြထဲမွာေတာ့ ပထမဆံုးလိုင္စင္ရတာပဲ။
MBF : Registration လုပ္ရတာ အခက္အခဲရွိသလို Investor ရွာရတာေကာ အခက္အခဲရွိပါ ေသး သလား။ သူတုိ႔က Awareness ေရာရွိရဲ႕လား။
————————-
Dr.SM : အခက္အခဲက ရွိတာေပါ့။ ခုနက ေျပာသလို ၿမိဳ႕ႀကီးေတြေလွ်ာက္သြားၿပီး လိုက္ေမးရတာ။ Share ၀င္ မလားဆိုၿပီး လိုက္ၿပီး Collecting လုပ္ရတာ။ သူက သတ္မွတ္ထားတဲ့ေငြ Amount ရမွ လိုင္စင္ ေလွ်ာက္ ရတာဆိုေတာ့ အခက္အခဲရွိတာေပါ့။
Awareness ကေတာ့မရွိဘူး။ တခ်ဳိ႕ဆိုၾကားေတာင္ မၾကားဖူးဘူး၊ အဲဒီေတာ့ ေဟာေျပာပြဲေတြ လုပ္ေပးရတာေပါ့။ ဥပမာ မံုရြာဆိုရင္ မံုရြာဟိုတယ္ေပါ့ အဲဒမီ ွာ ေဟာေျပာပြဲေတြ လုပ္ရတာေပါ့။ အဲဒီမွာ ေဟာ ေျပာပြဲေတြ လုပ္ရတာေပါ့၊ အဲလိုေရာက္တဲ့ေနရာမွာ ေဟာေျပာပြဲေတြလုပ္ရတာ။ အဲလိုနည္းနဲ႔ Investment ေတြကို နည္းနည္းခ်င္းစီ Collect လုပ္ရတာေပါ့။ ေနာက္ဆံုးလိုအပ္တဲ့ ေငြျပည့္တဲ့အထိေပါ့၊ ျပည့္သြားေတာ့မွ ဗဟိုဘဏ္ကေန လိုင္စင္ထုတ္ေပးတာေပါ့၊ အဲတုန္းက အခက္အခဲေတြက အမ်ားႀကီးပဲ၊ အန္ကယ္က ကုမၸဏီ မွတ္ပံုတင္မရေသးပဲ လိုက္စည္း႐ံုးေတာ့ အတားခံရေသးတယ္။ အဲလေို တြေပါ့။
MBF:BankingSectorကႏိငု္ငစံးီပြားေရးကုိဘယ္လုအိေထာက္အကျူပဳတယ၊္ႏိုင္ငစံီးပြားေရးနဲ႔ ေငြေရးေၾကးေရးက႑ ဘယလ္ ိုဆက္ႏြယ္မႈရွိတယ္ဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။
———————–
Dr.SM : ဘဏ္လုပ္ငန္းက ဘာလဲဆိုေတာ့ ျပည္သူလူထုဆီကေန အပ္ေငြေတြစုေဆာင္းၿပီး လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံတဲ့အေနနဲ႔ ထုတ္ေခ်းတာ၊ အဲဒီေတာ့ ပုဂၢလိကလုပင္ န္းရွင္ေတြ ႀကီးပြားဖို႔ဆိုရင္ ဘဏ္ကေန ေခ်းေငြေတြရဖို႔လိုတယ္၊ အဲဒီလို ဆက္စပ္ေနတယ္။
MBF:ခုျမန္မာႏငို္ငံကDevelopingCountryဆုေိတာ့ဘဏလ္ပုင္နး္ေတြကႏိုင္ငံျခားဘဏ္ ေတြေလာက္ Service ေတြ၊ Function ေတြက မစံုေသးဘူးေလ။ အဲဒီအေပၚမွာက ဘယ္လိုလုပ္သင့္တယ္လို႔ ျမင္ပါသလဲ။ ေရွးတိုးခ်ဲ႕မယ့္ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာခ်င္တာရွိရင္ သိပါရေစခင္ဗ်။
———————-
Dr.SM : အခုလုပ္ေနတာေတာ့ အေျခခံဘဏ္လုပ္ငန္းေပါ့ ခနု ကေျပာသလို အပ္ေငြလက္ခံတယ္၊ ေငြေခ်း တယ္ ေနာက္ ေငြလႊဲတယ္ေပါ့။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္နဲ႔ အရင္အစိုးရလက္ထက္မွာ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြက အမ်ားႀကီးရွိ တယ္၊ စုေငြအေပၚေပးတဲ့ အတိုးႏႈန္း၊ ေခ်းေငြအေပၚယူတဲ့ အတိုးႏႈန္းေတြက ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြရွိတယ္။ သူတို႔ သတ္မွတ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ဥပေဒေဘာင္ထဲကေနပဲ လုပ္ရတာဆိုေတာ့ တိုးခ်ဲ႕ဖို႕ဆိုတာ ကိုယ့္စိတ္ တိုင္း က် လုပ္လို႔မရေသးဘူး၊ လုပ္စရာေတြကေတာ့အမ်ားႀကီးပဲ။ လုပ္စရာက ခုနကေျပာသလို Financial Product ဆိုရင္ဒါပဲရွိတယ္၊ Saving Remittance၊ နဲ႔ Loan ပဲရွိတယ္။ ခုအေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြက ဘာလဲဆိုေတာ့ HR (Human Resources) ေပါ့။ အခုထိကို မလံုေလာက္ေသးဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက ေငြအရင္းအႏွီး၊ ကိုယ္ေတြဆို ရင္ Share ေရာင္းၿပီး ထူေထာင္ရတာေပါ့၊ အန္ကယ္တို႔စတုန္းက 1 billion က်ပ္နဲ႔ စေထာင္ခဲ့တာေပါ့။ ခုေတာ့ 30 Billion က်ပ္ကေန 100 Billion က်ပ္ထိကို အရင္းအႏွီးကို ျမွင့္တင္လိုက္ၿပီ။ 100 Billion ဆိုသည့္ တိ္ုင္ ေအာင္ ေဒၚလာနဲ႔တြက္ရင္ 100 Million ပဲရွိတယ္။ ေဒၚလာနဲ႔တြက္ရင္ 100 Million ပဲရွိတယ။္ ေနာက္ တစ္ခုက Technology/ ICT ေပါ့၊ အဲတာကေတာ့ အမ်ားႀကီးေဆြးေႏြးရမယ္။ အဓိကက ႏွစ္ပိုင္းေပါ့။ အေျခခံျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ICT infrastructure မရွိဘူး၊ Internet နဲ႔ခ်ိတ္ဖို႔ဆိုသိပ္မလြယ္ဘူး။ Online ခ်ိတ္ဖို႔ကို
အန္ကယ္တို႔က အျဖစ္ပဲလုပ္ေနရသလိုျဖစ္ေနတယ္။ ဘဏ္ေတြမွာ ADSL ေတြ တပ္မရတဲ့ေနရာေတြမွာ IPster တပ္ ေနာက္႐ံုးခ်ဳပ္နဲ႔ လွမ္းခ်ိတ္ ခုေလာေလာဆယ္ အဆင္ေတာ္ေတာ္မေျပဘူး။ ခု Fiber Optic လိုင္း တစ္ လိုင္း ရဖို႔ကို ေတာ္ေတာ္ၾကာတယ္။ ေနာင္ႏွစ္က်လို႔ ဖုန္းႏွစ္ခ၀ု င္လာတဲ့ အခါက်ရင္ေတာ့ အဆင္ေျပမယ္မွန္း တယ္၊ SWIFT လုပ္မယ္ဆိုရင္လည္း အဲ့လငို ္းရွိမွရမွာ။ ဒီကိစကလည္း Human Resource လိုပဲ ေတာ္ေတာ္လို တယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေျခအေနက မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးေတာ့ တခ်ဳိ႕ဟာေတြကို အလြယ္တကူလုပ္လို႔ မရဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ ႏိုင္ငံျခားဘဏ္လုပ္ငန္းဆိုရင္ (၂) ႏွစ္ေတာင္ မရွိေသးဘူး။ခုမွ လုပ္ပိုင္ခြင့္က ရလာတာဆို ေတာ့။ အဲေတာ့ ႏိုင္ငံျခားက ဘဏ္ေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ မယွဥ္ႏိုင္ေသးဘူး။ သူတုိ႔ကလည္း လာခ်င္ေနၿပီ။ အဲေတာ့ ဗဟိုဘဏ္ ကလည္း ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းလုပ္ထားတယ္။ ဒကီ ဘဏ္အေသးေတြ ျပဳတ္ကနု ္မွာစိုးလို႔။
MBF : ေနာက္ေမးခြန္းတစ္ခုအေနနဲ႔ အခုေခတ္စားေနတဲ့ Foreign Banking တုိ႔ Correspondent Banking တ႔ို အေၾကာင္းကိုလည္း သိခ်င္ပါတယ္။ ထိုထဲကမွ First Private Bank ရဲ႕ ပါ၀င္လႈပ္ရွားမႈမ်ားအေၾကာင္း ကို လည္း ရွင္းျပေစလိုပါတယ္။
————————
Dr.SM : Foreign Banking လုပ္မယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခားနဲ႔ဆက္သြယ္တဲ့ Correspondent Bank ရွိကို ရွိရတယ္။ မႏွစ္က September ကမွရတယ္လုပ္ကိုင္ခြငက့္ ဘဏ္ေတြကိုလည္း တစေ္ ျပးညီမေပးဘူး။ ေပးတဲ့ဘဏ္ကိုေပး တယ္၊ မေပးတဲ့ဘဏ္ကိုမေပးဘူး၊ သူက အဆင့္ဆင့္စစ္ၿပီး ေပးတာဆိုေတာ့ အန္ကယ္တို႔ FPB က မႏွစ္က စက္တင္ဘာလကမွ ရတယ္။ အန္ကယ္တို႔ Correspondent Bank ေတြက စင္ကာပူမွာရွိတယ္၊ ထုိင္းမွာရွိတယ္၊အိႏၵိယမွာရွိတယ္၊ ေနာက္ ၊ ဂ်ာမနီမွာရွိတယ္၊ Correspondent Bank အေနနဲ႔ ခ်ိတ္ထားတာ စင္ကာပူမွာဆိုရင္ နာမည္ႀကီးဘဏ္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ထားတာ UOB တို႔ OCBC တို႔၊ ဂ်ာမနီဆိုရင္ Commerzbank စသျဖင့္ေပါ့ ထိုင္းမွာဆိုရင္ Bangkok Bank ေပါ့။ အဲလိုေတြ ခ်ိတ္ထားရတာေပါ့။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အဲလိုမ ခ်ိတ္ထားဘူးဆိုရင္ Foreign Banking လုပ္လို႔မရဘူးေပါ့။ LC ဖြင့္မယ္၊ ေငြပို႔မယ္ဆိုရင္ ဟိုဘက္ဘဏ္နဲ႔ ခ်ိတ္ ဆက္ၿပီး လုပ္ရတာ။ အန္ကယ္တို႔ဆီမွာ အဲလို Correspondent Bank အဆက္အသြယ္ေတြကေတာ့ လုံလံု ေလာကေ္ လာက္ ရွိေနပါၿပီ။
MBF : ဘဏ္တစ္ခုရဲ႕ Risk ေတြက ဘာေတြရွိပါသလဲ။ First Private Bank အေနနဲ႔ ထုိ Risk ေတြကုိ ကငုိ္ ္ တြယ္ေျဖရွင္းဖ႔ို ဘယ္လို အစီအမံေတြရပွိ ါသလဲ။
Dr.SM : Risk ကေတာ့ Theory အရ ေျပာရင္ (၃) မ်ဳိးရွိတယ္ေပါ့။
(၁) Operation Risk
(၂) Credit Risk
(၃) Market Risk
Operation Risk ဆိုတာ ဘယ္လိုမ်ဳိးလည္းဆိုေတာ့ တခ်ဳိ႕၀န္ထမ္းေတြက အတြင္းအျပင္သိေနတာမ်ဳိးဆို လိမ္ႏိုင္တာ၊ ေပါင္းၿပီး ေငြထတု ္တာမ်ဳိးေပါ့။ အဲလိုလုပ္ႏုိင္တယ္ေပါ့။ ေနာက္ Customer က ခ်က္လက္မွတ္ အတု နဲ႔ လာထုတ္တာမ်ဳိး စသည္ျဖင့္ လုပ္ငန္းမွာ ႀကံဳေတြ႕ရတဲ့ Risk ေတြေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုက Credit Risk ေငြေခ်း ရင္ႀကံဳရမည့္ အႏၱရာယ္ေပါ့။ အန္ကယ္တို႔ဆီမွာ က Record သိပ္ေကာင္းတယ္။ ဘဏ္ဖြင့္ခဲ့တဲ့ တစ္ ေလွ်ာက္လံုး မွာ အခုမွ ျပည္ဘက္မွာ Case တစ္ခုတက္တယ။္ ဒါေပမယ့္ ႐ံုးတင္ၿပီးၿပီ ႏိုင္လဲႏိုင္ၿပီးၿပီ။ First Private Bank အေနနဲ႔ Non Performing Loan (NPL) က မရွိသေလာက္ကို နည္းတယ္။ ဒါကေတာ့ Credit Risk ေပါ့။ Market Risk အရကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာက ေငြေၾကးေစ်းကြက္က မရွိေသးဘူး။ Stock ေတြ၊ Bond ေတြ မေရာင္းၾကေသးဘူးဆိုေတာ့ Invest လုပ္ဖို႔ မလိုေသးဘူး။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီဘက္ကေနလာတဲ့ Risk က နည္းေသးတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဗဟိုဘဏ္ကေန အတိုးႏႈန္းကို Fixed လုပ္ထားေသးတယ္။ အကယ္၍သာ ဗဟိုဘဏ္က အတိုးႏႈန္းကို လႊတ္ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ေစ်းကြက္အတိုင္း အတိုးကိုသတ္မွတ္ဖို႔ ခြင့္ျပဳလိုက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ တစ္မ်ဳိးေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုက Foreign Exchange ေပါ့။ သူက ေရာင္းတယ္၊ ၀ယတ္ ယ္ဆိုေတာ့ Risk ရွိတယ္ေပါ့။
MBF : အန္ကယ္ ခုနက ေျပာသြားတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက အတိုးႏႈန္းကို ဗဟိုဘဏ္က Fixed ထားတယ္ ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံျခားမွာေကာ ဘယ္လိုရွိလဲမသိဘူး။
————————
Dr.SM : ႏုိင္ငံျခားမွာေတာ့ အထူးသျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ တိုင္းျပည္ ေတြမွာ အဲဒီလိုမလုပ္ဘူးေပါ့။ တခ်ဳိ႕တိုင္းျပည္ေလးေတြမွာ ေဘာင္ေလးေတြ ထုတ္ေပးထားတယ္ေပါ့။ အဲဒီေဘာင္ေလးအတြင္းမွာ အတိုးႏႈန္း သတ္မွတ္တာေပါ့။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း Guideline ေပးထားတယ္။ ဒီမွာ ကေတာ့ စည္းမ်ဥ္းကိုဆြဲထားတာ စု ေငြ ၈) က်ပ္ထပ္ ပိုမေပးရဘူး။ ေခ်းေငြကို (၁၃) က်ပ္ထပ္ ပုိမယူရဘူး။ အဲဒီလိုေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အန္ကယ္တို႔ ဘဏန္ ဲ႔ တစ္ျခားဘဏ္နဲ႔မတူဘူး။ အနက္ ယ္တုိ႔က အမ်ားပုိင္ ဘဏ္တစ္ျပည္လံုးမွာ အစုရွင္ (၆,၇၀၀) ေလာက္ ရွိတယ္။ အဲေတာ့ မျမတ္ရင္ ႏွစ္ကုန္ရင္ အျမတ္ေ၀စုေပးလို႔မရဘူး။ တစ္ျခားလူေတြကေတာ့ Holding Com – pany ေတြ ေထာင္ထားတာဆိုေတာ့ ဘဏ္က သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေလး တစ္ခုပဲ။ ဒီလုပ္ငန္းေလးက ေငြစုၿပီး သူတို႔ရဲ႕ တျခားလုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလိုက္လို႔ရတယ္ေပါ့။ အတိုး ႏႈန္းကလည္း အျပင္ကေန ေခ်းတာ ထက္စာရင္ သက္သာတာကို၊ အခုျပည္တြင္းမွာ ဘဏ္(၂၅) ဘဏ္ရွိသြားၿပီ။ အဲေတာ့ Survive ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနၾကရတယ္ေပါ့။ အန္ကယ္တို႔ဆိုရင္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္က ဖြင့္တာ အခုဆိုရင္ (၂၁)ႏွစရ္ ွိသြားၿပီေပါ့။ ႏွစ္စဥ္ အျမတ္ ေ၀စုေပးႏိုင္တယ္၊ မနက္ကပဲ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ အစ(ု ၅၀၀) ရွိၿပီးသား ကို (၄, ၅၀၀) ထပ္ ၀ယတ္ ယ္။ အန္ကယ္တို႔က ထိန္းေရာင္းေနတာ ၀ယ္ခ်င္တဲ့လကူ အမ်ားႀကီးဘဲ။ ဒီမွာကယုံၾကည္ရတယ္၊ ခိုင္မာ တယ္ဆိုတာသိေတာ့ လာလာ၀ယၾ္ကတယ။္ အဲေတာ့ ထိန္းေရာင္းေနရတယ္။ Share ေတြေရာင္းၿပီးလို႔ ၀င္ေငြ မရွာႏငိုရ္င္အျမတေ္ပးလမုိ႔ရဘူး။
MBF:FirstPrivateBankကအမ်ားပငို္ကုမၸဏီဆုိေတာ့ျမန္မာႏုိငင္မံာွStockMarket ရွိလာတဲ့အခါမွာListလပုဖ္ု႔ိအစီအစဥရ္ွိပါသလား။
—————
Dr.SM : ရွိတာေပါ့။ အန္ကယ္တ႔ို ပထမဆံုးျဖစ္မွာပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ Stock Exchange ေတြမွာ မွတ္ပံုတင္ Listing Requirement ေခၚတာေပါ့။ ဥပမာ Capital ဘယ္ေလာက္ရွိရမလဲ၊ အလုပ္သမား ဘယ္ေလာက္ရွိရမ လဲ၊ ေနာက္ Investment ဘယ္ေလာက္ရွိရမလဲ အစရွိသျဖင့္ေပါ့။ အဲဒီဟာေတြအကုန္လံုး Qualify ျဖစ္ရမယ္ ေပါ့။ အဲေတာ့ အန္ကယ္ထင္တယ္။ အဲလို ကုမၸဏီက သိပ္အမ်ားႀကီးရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ အန္ကယ္တို႔ ခ်နိ ္ေနတာ က ၀င္မလား၊ မ၀င္ဘူးလားေပါ့။ ဒီမွာေရာင္းတာက ထိန္းေရာင္းလို႔ရတယ္။ လူေခၚေတြ႕ၿပီး ေရာင္းတာဆိုေတာ့ Speculator လား၊ ေမွာင္ခိုလား၊ ေငြျဖဴလား ၾကည့္ၿပီးေတာ့မွေရာင္းတာ။ တခ်ဳိ႕က Billion နဲခ႔ ်ီၿပီး ၀ယ္ခ်င္ တယ္။ အန္ကယ္တို႔က မေရာင္းဘူး။ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔ ေရာင္းတယ္။
MBF :အန္ကယ္ဆုိလုတိာStockMarketတင္လိကု္ရင္ထနိး္ခ်ဳပရ္ပခိုက္သြားမယ္ေပါ့။ အဲလိုဆိုလိုတာလား ခင္ဗ်။
———————–
Dr.SM : အင္း ဟုတ္တယ္။ ထိန္းရတာ မလြယ္ဘူးျဖစ္သြားမယ္။ ခုက Share ၀ယ္တာ၊ ေရာင္းတာလုပ္ခ်င္ရင္ ဒီကိုလာရတယ္။ Stock Market မွာ တင္လိုက္တယ္ဆိုရင္ ပြဲစားကေနတစ္ဆင့္ လက္ေျပာင္းလက္လႊဲ လုပ္တာ က မ်ားသြားမယ္။ ကိုယ္ကသိလိုက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲလိုရွိတယ္။ ကိုယ္ကေရာင္းထားတာက ေမာင္ျဖဴ ဒါေပမယ့္ ၾကားထဲမွာက အဆင့္ဘယ္ေလာက္ျဖတ္သန္းသြားမလဲ မသိဘူး။ အဲဒီ Share က Speculator လက္ ထဲေရာက္ရင္ ေစ်းကစားမယ။္ အခုဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ အဲဒီျပႆနာရွိတယ္။ Stock ေစ်းေတြတက္တယ္၊ က်တယ္ေပါ့။ ေနာက္အေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းေပၚရင္ ေရာင္လိုက္တာတို႔၊ ၀ယ္လိုက္တာတို႔နဲ႔ ေစ်းက အရမ္း ကစားတယ္။ ခု သူတဆို႔ ီမာွ ဒါကရို င္ဆုိင္ေနရတယ္။
MBF : FPB ရဲ႕ (၈)ႀကမိ ္ေျမာက္ အထးူအစညး္အေ၀းနဲ႔ (၂၂) ႀကိမေ္ ျမာက္ ႏစွ ္ပတလ္ ည္ အစညး္ အေ၀းေတြ မွာ အန္ကယ္တို႔ရဲ႕ Authorized Capital ကို ျမနမ္ ာေငြက်ပ္ 30 Billion ကေန 100 Billion ထိ တိုးျမငွ ့္မယ္လို႔ သေဘာတူညီခ်က္ ခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ထိုလုပ္ငန္းစဥ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္တာ ဘယ္လို အေျခ အေနထိ ေရာက္ေနပါၿပီလဲ။
—————————–
Dr.SM : ပထမအေနနဲ႔က အစုရွင္ေတြ ကသေဘာတူရမယ္ေပါ့၊ သေဘာတူညီခ်က္ရၿပီးတဲအ့ ခါ ဗဟိုဘဏ္ကို တင္ျပရတယ္၊ ခုတင္ထားတယ္။ ျပန္မက်ေသးဘူး။ အဲဒါၿပီးရင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ မွတ္ပံုတင္႐ံုးကို ပို႔ရဦးမယ္။ သေဘာတူမတူေပါ့၊ သူက သေဘာတူတယ္ဆမို ွ အတည္ျဖစ္မွာ အတည္ျဖစ္မွ 30 Billion ထက္ေက်ာ္တဲ့ Share ကိုေရာင္းလို႔ရတယ္။ အဲဒီလို အဆင့္ဆင့္သြားရတာေပါ့။ ခုကေတာ့ Share ရွင္ေတြရဲ႕ သေဘာတူညီ ခ်က္ရၿပီးသြားၿပီ။ ေနာက္ဗဟိုဘဏ္ကို တင္ထားတယ္ေပါ့။ ျပန္မက်ေသးဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက ဗဟိုဘဏ္ကို မတင္ျပခင္ ကုမၸဏီသင္းဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းမွာလဲ 30 billion ကေန 100 billion ကိုေျပာင္းေပရမယ္ေပါ့။ ဒီမွာက နည္းနည္း Step မ်ားတယ္ေပါ့။ သူမ်ားတိုင္းျပည္မွာကေတာ့ ကိုယ့္အစုရွင္က သေဘာတူလိုက္ရင္ ၿပီးသြားတာ ေပါ့။ ဒီမာွ ေတာ့ မရဘူး။
MBF : အဲဒီကရၿပီဆိုရင္ Expansion က ဘယ္မာွ ထည္မ့ ွာလဲခငဗ္ ်။
————————-
Dr.SM:Expansionအတြကဆ္ုိရငေ္တာ့တးိုခ်ဲ႕မည့္အရင္းကျပည္တြငး္လက္ရွိလုပင္န္းအတြက္မလဘိုူး။ ဒါေပမယ့္ ေနာကဖ္ က္စပေ္ တြ၊ ဘာေတြလုပ္မယ္ဆုိရင္ လိုမယ္။ အဲဒါကို ေမွ်ာ္မွန္းၿပီးေတာ့ လုပ္ထားတာ ပိုက္ဆံရွိေတာ့ ခ်ဲ႕လို႔ရတာေပါ့။
MBF : ႏိငု ္ငျံ ခားတုိငး္ ျပည္ေတြမာွ ဆုရိ င္ အာဏာပိုင္ေတြက တျခား Financial Services ေတြျဖစ္တဲ့ Securities တ၊ို႔ Insurance တ၊ို႔ လပု ္ခြင့္ေတြေပးထားတယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေရာ ေနာင္ဒီထက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္သငပ့္ ါသလဲ။
———————–
Dr.SM:ဒီမွာျမနမ္ာ့ေငြေရးေၾကးေရးဥပေဒဆုိတာရွိတယ္။အဲဒီအထဲမွာလပုပ္ုငိ္ခြင့္ေတြျပဌာနး္ထားတယ္။ ဥပမာဆိုရင္အနက္ယတ္ဆို႔ရိုင္ေရ၀ႊယ္လ႔ိုမရဘူး၊လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးမယ္ဆိုရင္(၂၅)မ်ဳိးေလာက္ေပးလို႔ရတယ္။ အခုအန္ကယ္တို႔ကို ေပးထားတာက ေငြလက္ခံခြင့္၊ ေငြေခ်းခြင့္၊ ေငြလႊဲခြင့္တို႔ေပါ့။ ဒါေလးေတြက ေလာေလာ ဆယ္ ေပးထားေသးတယ္၊ ေနာက္ Stock Exchange ေပၚရင္ Share ေတြ ေရာင္းလ၀ို႔ ယ္လို႔ရလာမယ္ေပါ့။ အဲဒါေတြ လုပ္လို႔ရလာမယ္။ ခုေတာ့ အကန္႔အသတ္နဲ႔ ေပးထားတာပဲရွိေသးတယ္။ ခုဘဏ္ေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ားက Card Business လုပ္ေနၿပီ၊ တို႔လဲ Mobile Banking လုပ္ဖို႔ စဥ္းစားေနတယ္။ ဗဟိုဘဏ္ကိ္ုေတာင္ ေလွ်ာက္လႊာတင္လိုက္ၿပီ၊ ဒါေပမယ့္ Mobile Banking က ေျပာတာသာလြယ္တာ၊ ေတာကလူေတြကို ဘဏ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ရတာ လြယ္သြားေအာင္လုပ္တာ၊ ဘဏ္ကိုလာရတာ မလြယ္ဘူးေလ၊ Mobile ဖုန္းေတြကို သံုးၿပီးေတာ့ ေငြအပ္မယ္၊ ေငြထုတ္မယ္၊ ေငြလႊဲမယ္ဆိုေတာ့ ေတာမွာဖုန္း Coverage က အရမ္းမရွိေသးဘူး။ တစ္ျပည္လံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ေတာင္မွာမွ အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ Telephone Density ၁၀ % ပဲ ရွိေသး တာ။ အဲဒါကိုထားဦး Mobile Banking လုပ္မယ္ဆိုရင္ Software Company ကို Software အပ္ရမယ။္ လိုတဲ့ Hardware ေတြ၀ယ္ရမယ္။ ေနာက္ Internet နဲ႔ခ်ိတ္လို႔ရရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ ေနာက္နယ္မွာ ကိုယ္စား လွယ္ေတြခန္႔ရမယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ နယ္မွာရွိတဲ့ လယ္သမားတစ္ေယာက္ စီတိုင္းကို တန္းၿပီးလုပ္လို႔မရဘူး၊ ၾကားထဲက Agent လိုတယ္ သူကေနတာ၀န္ယူရမယ္။ သူကတစ္ဆင့္ ေငြအပ္မယ္၊ ေငြထုတ္မယ္ ေငြလႊဲမယ္ လုပ္ရမွာဆိုေတာ့ Agent ေတြလိုတယ္၊ Software ေရးေပးတဲ့ ကုမၸဏီကလည္း MPT နဲ႔ ညိွႏႈိင္းၿပီး သူတို႔ခြင့္ျပဳ ခ်က္ ယူရမယ္ဆိုေတာ့ အရမ္းေတာ့မလြယ္ဘူး။ အဲေတာ့ သမၼတ ႀကီးက ခိုင္းလို႔သာ လုိက္လုပ္ေနၾကရတာ ထင္သေလာက္ေတာ့ မလြယ္ဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ဒါျဖစ္သြားရင္ေတာ့ အရမ္းေကာင္းသြားမွာ Online ကလည္း မရ ေသးဘူးဆိုတဲ့ အခါမွာ Telecom infrastructure ပဲ ရေနေသးေတာ့ လူထုကလည္း ဖုန္းသံုးတတ္တယ္။ MPT ကလည္းစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကို အရမ္းမတင္းက်ပ္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ လုပ္လို႔ကိုင္လို႔ရလာမွာပါ။ ဗဟိုဘဏ္ ကလည္း သူ႔စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြရွိတယ္။ သူက အားလံုးကိုျပန္စစ္တာ။ Money Laundering
ေတြျဖစ္လာမွာ စိုးလို႔ ခုနကေျပာတဲ့ Security ေတြ၊ Stock ေတြ Share ေတြေရာင္းတာေတြက လုပ္ႏုိင္ရင္ လုပ္ခြင့္ရရင္ေတာ့ လုပ္စရာေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ။
MBF : ျမန္မာႏငို ္ငံ ေငြေရးေၾကးေရး ဥပေဒအရဆိုရင္ Bank ေတြက Security ေတြေရာင္းတာေတြက လုပ္လို႔ ရတယ္ေပါ့။
——————–
Dr.SM:အင္းအဲဒီအထဲမွာေတာ့ေရးထားတယ္။ဒါေပမယ့္ဗဟိုဘဏ္ကလုပ္ပငိုခ္ြင့္ခ်မေပးေသးဘူး။တခ်ဳိ႕ ဆို ေရ၀ႊ ယ္ၿပီးေတာ့ ရင္းခ်င္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ မေပးေသးဘူး။ ခုေငြေရးေၾကးေရး ဥပေဒမူၾကမ္းအသစ္က First Draft ေရာက္သြားၿပီ။ အေဟာငး္ အရေတာ့ ဒါေတြလုပ္ပိုင္ခြင့္မရေသးဘူး၊ Market လည္း မရွိေသးတာ ပါတယ္။ Bond ထုတ္ေရာင္းတာ အစိုးရပဲရွိတယ္၊ ဒီမွာ Corporation ေတြ ဘဏ္ေတြက Bond ထုတ္ေရာင္း တာမွ မရွိေသးတာ။ Securities (Stock+Bond) အေရာင္းအ၀ယ္ဆိုလံုး၀ မရွိဘူး။ ဒီ Bond ေတာင္မွ MSEC (Myanmar Securities Exchange Centre) ကျဖန္႔တာပဲရွိေသးတယ္။
MBF : အန္ကယ္တို႔က Senior Banker ေတြျဖစသ္ ြားၿပီဆုိေတာ့ FPB အေနနဲ႔ Succession Plan ေတြ ရွိေနၿပီလားမသိဘူး။
———————-
Dr.SM : အန္ကယ္တို႔ လုပ္ထားတဲ့စနစ္ေလးက ဘဏ္ခြဲဖြင့္တိုင္းဖြင့္တိုင္းမွာ ဒါ႐ိုက္တာတစ္ေယာက္ရွိရမယ္။ ဥပမာ မႏၱေလးမွာ ဘဏ္ခြဲဖြင့္ရမယ္ဆိုရင္ အဲ့ဘဏ္ခြဲအတြက္ ဒါ႐ိုက္တာတစ္ေယာက္ေပါ့။ သူနဲ႔တြဲလုပတ္ ာက ၿမိဳ႕မ်က္ႏွာဖံုးေတြ။ ဒီေတာ့ ဘဏ္ခြဲႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီေတြ ဖြဲ႕ထားတယ္။ ဘဏ္ခြဲရွိတဲ့နားမွာ Bank Association Committee ေလးေတြရွိတယ္။ သူ႔ဘာသာသူ Automatic Run လုပ္ေနတယ္။ ႐ံုးခ်ဳပ္မွာလည္း ဒါ႐ိုက္တာ (၁၇)ေယာက္ရွိတယ္။ တျခား Committee ေတြအေနနဲ႔ Risk Management ေကာ္မတီေတြရွိတယ္ စသျဖင့္ Committee ေတြနဲ႔ စနစ္တက်လုပ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတာက ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္မရွိရင္ ပ်က္သြားတယ္။ စနစ္မရွိဘူး။ FPB မွာက စနစ္ကေလးခ်ထားတယ္။ ဒီေတာ့ အန္ကယ္ မရွိရင္လည္း သူ႔ဘာသာသူ ဆက္သြားလို႔ရတယ္။ ေရွ႕ကရပ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ေတာ့ လိုတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္
ေနာက္မွလာတဲ့သူက အရင္လူနဲ႔ေတာ့ ယွဥ္လို႔ရခ်င္မွရမွာေပါ့။ စနစ္ခ်ထားတဲ့အတြက္ လုပ္ငန္းလညပ္ တ္မႈ (Operaion) ကေတာ့ ထံုးစံအတိုငး္ ဆက္သြားေနမွာပါပဲ။
MBF:ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ဘ႑ာေရးက႑ႀကးီတစ္ခလုုးံနဲ႔ၿခဳံၾကညမ့္ယဆ္ရိုင္ေကာ၊လငူယမ္်ဳးိဆက္သစ္ Banker မ်ားအလံုအေလာက္ ရိွေနၿပီလိ႔ု ယူဆပါသလား။
———————–
Dr.SM : အခုျမန္မာႏိုင္ငံဘဏ္မ်ား အသင္းမွာ အန္ကယ္က ဒုတိယဥကၠဌ အဲ့မွာ Education & Training တာ၀န္ယူထားတယ္။ ဘဏ္အသငး္ စတည္ေထာင္ျဖစ္ကတည္းက အန္ကယ္တို႔ပဲ ဦးေဆာင္ၿပီး စလုပ္ခဲ့တာ။ အဲ့မွာ အေျခခံသငတ္ န္း (Banking Course) ဆိုတာရတွိ ယ္။ ေနာက္ Diploma Course ရယ္ စီးပြားေရးတကၠ သိုလ္နဲ႔ေပါင္းၿပီး ဖြင့္ထားတဲ့ Master of Banking & Finance ဆိုၿပီးရွိတယ္။ အဲ့ဒါေတြကို ေဇာက္ခ်ၿပီး လုပ္ရ
မွာေပါ့။ တေလာကပဲ ႏုိင္ငံျခားက အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုနဲ႔ MOU လက္မတွ ္ထိုးတယ္။ သူနဲ႔တြဲၿပီး ေတာ့ ဘဏ္ေတြ မွာ လိုအပတ္ ဲ့သင္တန္းေတြ တျဖည္းျဖည္းလပု ္သြားမယ္။ တျခားအဖြဲ႕အစည္းေတြက ကမ္းလွမး္ ထားတာေတြ ကိုလညး္ စဥ္းစားေနပါတယ္။
MBF : ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိစီးပြားေရး အေျခအေနေတြကို အၾကမ္းဖ်င္းသံုးသပ္ေပးေစလိုပါတယ္။ အဓိက Challenges ေတြနဲ႔ အဓိက Opportunities ေတြက ဘယ္ဟာေတြ ျဖစ္ႏိုင္မလဲ။
————————–
Dr.SM : စီးပြားေရး အေျခအေနကေတာ့ အာရွမွာဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္အလွမ္းကြာေသးတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ GDP ေရာ၊ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ၀င္ေငြေတြေရာ ေတာ္ေတာ္အလွမ္းကြာေသးပါတယ္။ တိုးတက္မႈ ႏႈန္းကို အစိုးရက ေျပာတာက်ေတာ့ (၆%)၊(၇%) ေလာက္ရွိတယ္ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီထက္ တက္ဖို႔ဆိုရင္ (Natural Resources) သဘာ၀သယံဇာတေတြကိုပဲ မွီခိုလို႔မရဘူး။ အေျခခံေတြျဖစ္တဲ့ Human Resources၊ Institutional Capacity စတာေတြကို ျမွင့္တင္ရမယ္။ ေနာက္တစခ္ ုက ေငြအရင္းအႏွီး (Capital)၊ Budget ဆို ရင္ Deficit (လိုေငြ) ျပေနတယ္။ ကုန္သြယ္မႈဆိုရင္လည္း လိုေငြ (Deficit) ျပေနတယ္။ အဲ့ေတာ့ အန္ကယ္တို႔ ဘဏ္တစ္ခုခ်င္းစီ ႐ုန္းကန္ေနရသလို (Struggle) တိုင္းျပည္ဆိုရင္လည္း ေတာ္ေတာ္ Struggle လုပ္ရမယ္။ အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခားကို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ အတင္းဖတိ ္ေခၚေနတယ္။ အေကာင္းေတြရွိသလို အဆိုးေတြလည္း ရွိလာႏိုင္တဲ့အတြက္ ကယို ္က သတိထားရမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ႏုိင္ငံျခားတိုက္ရိုက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ (Foreign Direct Investment) လုပ္ရင္မဆိုးဘူး။ ေငြေခ်းၿပီးလုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပန္ဆပ္ႏိုင္၊ မဆပ္ႏိုင္ တစ္ခ်ကစ္ ဥ္း စားရမယ္။ ခုေတာင္မွ အေၾကြးေလ်ာ္ခိုင္းရတာေတြ ရွိေနတယ္။ အလားအလာကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ေကာင္းတယ္။ မူေတြကလည္းခ်မွတ္ၿပီးေနၿပီ။ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေပၚလာႏိုင္ဖို႔ ကေတာ့ အင္အား စိုက္ထုတ္ရလိမ့္မယ္။ အခြင့္အလမ္းေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ လူတစ္ေယာက္ခ်င္း အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ေပၚလာမယ္၊ Transfer of Technology ေတြျဖစ္လာမယ္၊ တစ္ႏိုင္ငနံ ဲ႔တစ္ႏိုင္ငံ အလြယ္တကူ ေရာင္း၀ယ္ သြားလာႏိုင္မယ္။ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြ ဒီထက္ တည္ၿငိမ္မႈရလာရင္ေတာ့ အခြင့္အလမ္းေတြလည္း ပိုၿပီးရရွိလာႏိုင္ပါတယ္။
MBF : FPB အတြက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကို Review ျပန္လုပ္ရရင္ ဘယ္လိုႏွစတ္ စ္ႏစွ ္ျဖစမ္ ယလ္ ို႔ ထငပ္ ါသလဲ။
Dr.SM : အန္ကယ္တို႔ အျမတ္ Target ေတြလည္းမွီတယ္။ အျမတ္ေ၀စုလည္း ပံုမွန္ေ၀ေပးႏုိင္တယ္။ တစ္ဖက္ ကလည္း အရင္းအႏွီး (Share) ေတြ အမ်ားႀကီးတိုးလာတဲ့အတြက္ ရွယ္ယာရွင္ေတြကို အျမတ္ေ၀စု ေ၀ေပးႏုိင္ ဖို႔ ၀င္ေငြပိုရွာရတယ္၊ အျမတ္ပိုရွာရတယ္။ တစ္ခုလံုးကိုၿခံဳၿပီး သံုးသပ္ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေက်နပ္မႈ ရွိပါတယ္။ ဘဏ္က ပိုၿပီးခိုင္မာလာတယ္၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈပိုၿပီးရွိလာတယ္။ ပိုၿပီးေတာင့္တင္းလာပါတယ္။
MBF : ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေငြေရးေၾကးေရး က႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ Authority ေတြပိုင္းက ဘယ္လိုျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေတြ လုပ္ေပးသင့္တယ္။ အမ်ားျပည္သူေတြအပငို ္းကေရာ ဘယ္လိုပူးေပါင္းပါ၀င္ သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါသ လဲ။
—————————
Dr.SM : ခုနကေျပာခဲ့သလိုပဲေပါ့။ ဗဟိုက ခ်ဳပ္ကိုင္မႈေတြမ်ားတယ္။ အဲဒါေတြကုိ ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔လိုတယ္။ အေသးစိတ္ ၀င္မ႐ႈပ္ဖုိ႔လိုတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဘဏ္ေတြရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို တိုးခ်ဲ႕ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ အစိုးရ ဘဏ္က ၀ိုင္း၀န္းကူညီေပးမႈေတြ၊ ေျမေတာင္ေျမွာက္ေပးမႈေတြ လိုတာေပါ့။
အမ်ားျပည္သူေတြကိုေတာ့ သြားၿပီး အျပစ္တင္လို႔မရဘူး။ ဘဏ္ေတြကသာ ျပည္သူလူထုကို ဘယ္လို ၀န္ေဆာင္မႈေတြ (Service) ေပးႏိုင္မလဲဆိုတာ စဥ္းစားရမယ္။ ယံုၾကည္အားကိုးလို႔ရတဲ့ ဘဏ္ေတြ၊ ၀န္ေဆာင္ မႈေကာင္းတဲ့ ဘဏ္ေတြဆရို င္ေတာ့ အမ်ားျပည္သူကလည္း မ်ားမ်ား Respond လုပ္လာၾကမွာပါ။
MBF : ေနာက္ဆံးု အေနနဲ႔ Personal ေမးခြန္းေလးတစ္ခု ေမးခ်ငပ္ ါတယ။္ အန္ကယအ္ ေနနဲ႔ အကယ္၍သာBankingSectorမာွအသကေ္မြး၀မ္းေက်ာင္းမျပဳမိခဲရ့င္ဘယ္အပုငိး္မာွ၀င္ေရာကလ္ုပ္ကိုငျ္ဖစ္မယ္လ႔ို ထငပ္ ါ သလဲ။
—————————–
Dr.SM : အန္ကယ္ Career က ခုကေျပာခဲ့သလို စီးပြားေရးတကၠသိုလ္ကစခဲ့တာ။ ေနာက္ဘ႑ာေရး ၀န္းႀကီး ဌာနမွာ Deputy Secretary အျဖစ္လုပ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ IMF တို႔မွာ လုပ္ခဲ့တယ္။ အကယ္၍သာ FPB ကို မတည္ေထာင္ျဖစ္ဘူးဆိုရင္ အစိုးရအလုပ္ပဲ လုပ္ျဖစ္မယ္လို႔ပဲ ထင္ပါတယ္။ Bureaucrat တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ပဲ ၿပီးသြားမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အခု ကိုယ့္ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းလုပ္သလိုေတာ့ စိတ္ခ်မ္းသာရလိမ့္မယ္မထင္ဘူး။
Myanmar Banking & Finance Magazine